Một cây đàn Piano cơ có tốt đến mấy cũng khó mà sử dụng ổn định và lâu bền trong thời tiết của Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung. Tôi theo dõi ở Hà Nội, độ ẩm không khí thường trên 80%, một năm may ra có khoảng 2 tháng độ ẩm được coi là ở mức tốt.
Độ ẩm không khí lý tưởng cho đàn Piano là từ 45 đến 65%.
Dưới đây là một vài hình ảnh đàn bị nhiễm ẩm ở mức nghiêm trọng:
Ở mức độ ít nghiêm trọng hơn, độ ẩm không khí cao thường gây ra kẹt phím, tịt nốt, máy hoạt động lờ đờ, âm thanh sai lệch và các bệnh vặt khác. Tức thời nó tạo ra sự khó chịu cho người chơi, đàn hay phải chỉnh dây mà chỉnh xong thì lại dễ sai trở lại; lâu dài nó dẫn đến sự xuống cấp nhanh của đàn và những hỏng hóc nghiêm trọng như hình minh họa ở trên.
Việc này đã tồn tại nhiều năm và để hạn chế nó người ta sử dụng một số phương pháp, một trong những phương pháp phổ biến nhất cho đến nay là dùng ống sấy:
Ống sấy là 1 tuýp nhỏ, dài khoảng từ 60 đến 120cm tùy loại. Cắm điện và hoạt động theo phương pháp phát nhiệt để khuếch tán không khí ẩm trong đàn. Phương pháp này trên thực tế cho thấy nhiều hạn chế và tác dụng phụ như sau:
- Không giải quyết được vấn đề khi độ ẩm không khí cao từ 80% trở lên, điều thường thấy trong mùa ẩm ở Hà Nội.
- Có tác dụng phụ vì ống sấy tạo ra nhiệt làm dãn nở các chi tiết máy, khi dùng ống sấy lâu, các chi tiết có gắn keo ở trong máy thường bị bong hoặc lỏng ra, ảnh hưởng lớn đến chất lượng âm thanh, khả năng hoạt động và tuổi thọ cây đàn.
- Phải thường xuyên theo dõi để tắt, bật ống sấy cho phù hợp với thời tiết, rất dễ quên cắm hoặc quên rút.
Tôi đã cố gắng tìm hiểu nhiều phương pháp trong và ngoài nước trong nhiều năm với mong muốn tìm ra giải pháp tốt nhất, với chi phí vừa phải, hiệu quả cao và đặc biệt là không có tác dụng phụ gây hại cho đàn.
Đến năm 2012 thị trường xuất hiện loại Máy hút ẩm mini mà người ta thường dùng cho các phòng nhỏ hoặc tủ đựng đồ và tôi đã thử dùng nó cho đàn Piano, kết quả thật đáng mừng vì nó đáp ứng hầu hết những gì tôi vẫn trông đợi, và chạy rất êm. Sau thời gian thử nghiệm thấy tốt, tôi đã giới thiệu để khách hàng của mình nói riêng và người dùng Piano nói chung sử dụng thay thế cho ống sấy.
Phản ánh của khách hàng thời gian đầu nhìn chung rất tốt nhưng cũng vẫn còn những bất tiện sau:
- Máy khá đắt, thời điểm đó giá máy suýt soát 2 triệu (chưa bao gồm các phụ kiện khác)
- Máy hay bị cháy Adaptor (bộ chuyển đổi nguồn)
- Mỗi khi máy hút đầy nước thì lại phải tháo cửa đàn ra để đem đổ nước đi.
Từ đó đến nay sau 4 năm đúc rút kinh nghiệm, đồng thời với sự có mặt của những thiết bị thông minh, đặc biệt là cuối năm 2016 đã có những nơi bán máy hút ẩm mini với giá thấp hơn hẳn nên tất cả các bất tiện nêu trên đã được khắc phục. Vậy xin khuyến cáo người dùng đàn Piano cơ (loại đứng chứ không phải loại nằm) hãy trang bị cho mình một bộ máy hút ẩm để bảo vệ cho cây đàn yêu quý của mình.
Hieppiano 